Posts written by pietbrummelbos

Kooldraadlamp brandt al meer dan 100 Jaar

De Kooldraadlamp

De meeste lampen van Piet Brummelbos worden voorzien van zogenaamde Kooldraadlampen. Een Kooldraadlamp is een decoratieve gloeidraadlamp waarin een langere gloeidraad zit dan in de normale gloeilamp, de lamp heeft een aparte vorm. De gloeidraad is gemaakt van Koolstof. Ze worden nog op bescheiden schaal geproduceerd voor decoratieve doeleinden. Tegenwoordig worden er vaak imitatie kooldraadlampen (metaaldraden) gebruikt die hetzelfde effect geven.

Geschiedenis

De gloeilamp oftewel “het peertje” gaf de mens de macht over dag en nacht. De gloeilamp legde daarmee een van de fundamenten onder de 24-uurseconomie, de consumptiemaatschappij en de vermaak cultuur tegelijk. Onze duistere wereld werd een slapeloze wereld waarin dagen en nachten probleemloos in elkaar overlopen.

Geen wonder dus dat het verhaal van de gloeilamp achteraf wat mooier wordt voorgedaan dan het in werkelijkheid was. De mythe verkondigt dat de geniale uitvinder Thomas Alva Edison de gloeilamp in oktober 1879 ‘ontdekte’ door geduldig 1600 materialen uit te proberen als pit. Toen hij zijn ‘hoefijzerlamp’ eenmaal had gevonden, liep New York leeg om het nieuwe wereldwonder te bewonderen.

De werkelijkheid is dat de dove geleerde alleen maar verbeteringen aanbracht in de tientallen ontwerpen die destijds al op de markt waren. Toen Edison zijn koolstoflamp aanzette, brandden er in onder meer Friesland al elektrische booglampen op straat. Bovendien werd het peertje met pit van verkoold koolstof al zes maanden vóór Edison op een congres in Newcastle gedemonstreerd, door de Britse natuurkundige Joseph Swan.

Rond 1860 lukte het Swan om in een luchtledige glazen ballon een metaaldraad te laten gloeien. De gloeidraad werd tegen verbranden beschermd omdat geen of zeer weinig zuurstof aanwezig was. In Nederland werd de eerste gloeilamp in 1884 vervaardigd. In 1891 werd ‘Philips & Co.’ opgericht, na 1912 voortgezet onder de naam ‘N.V. Philips’ Gloeilampenfabrieken’. Frappant detail: Philips begon zijn fabriek in Eindhoven vanwege de goedkope kinderarbeid.

Vóór 1907 werden voornamelijk kooldraadlampen vervaardigd en daarna metaaldraadlampen. Philips heeft in 2007 zijn laatste kooldraadlampenmachine in Weert stopgezet.

 

Verbod op gloeilampen

Op 7 februari 2009 werd door de EU een akkoord bereikt op het verkoopverbod van gloeilampen. Dit hield in dat de standaard gloeilamp na 2012 niet langer verkocht mocht worden voor “huis, tuin en keuken” verlichtingsdoeleinden. Echter door de grote voorraden zijn er nog steeds kooldraadlampen ( of imitaties daarvan) voorradig en het internet staat vol met advertenties van verkopers. Hoewel ik me realiseer dat gloeilampen energie verslinders zijn hou ik me vooralsnog toch bij de vertrouwde kooldraadlamp omdat de LED- industrie er helaas nog niet in geslaagd is dezelfde sfeer “uit te stralen”. Daarnaast is het onduidelijk of de kooldraadlamp buiten het besluit van de EU valt omdat het een “ speciale lamp” is die in een kunstobject wordt toegepast.

Brandduur

De meeste gloeilampen hebben een brandduur van 1000 tot 2000 uur. Echter het kan altijd meer zijn, want de langst brandende gloeilamp ter wereld hangt in een brandweerkazerne in Livermore (VS) Hij brandt sinds 1901 met een kleine onderbreking toen hij naar de nieuwe centrale is verhuisd en brandt op een eigen stroomvoorziening van 120 volt. Er hangt zelfs een webcam bij. Oudste kooldraadlampOudste kooldraadlamp Detail

Vintage RAAK – lampen zien opnieuw het licht

De Amsterdamse lampenfabriek RAAK werd opgericht halverwege jaren ’50 door Carel Lockhorn, voormalig Philips medewerker en produceerde tot eind jaren 70 van de vorige eeuw stijlvolle maar ingetogen lampen De RAAK Globe is een van de bekendste lampen van de fabrikant. Met name deze prachtige mondgeblazen “druppel” bollampen  worden regelmatig verwerkt in diverse creaties van mijn hand.

 RAAK

Facebook

Twitter